Με αφορμή τις ποινές φυλάκισης που άκουσαν ακόμα 4 οπαδοί του ΠΑΟΚ, αποφασίσαμε να καταγράψουμε κάποιους βασικούς κανόνες συμπεριφοράς, που πρέπει να τους εφαρμόζουμε πάντα, σε περίπτωση που βρεθούμε σε κάποιο αστυνομικό τμήμα με την ιδιότητα του ύποπτου ή του κατηγορούμενου. Το κείμενο είναι στην κατεύθυνση της αποτροπής λαθών από την μεριά των οπαδών του ΠΑΟΚ και στοχεύει στο να μην δυσχεραίνουμε εμείς οι ίδιοι τη θέση μας, αφού οποιοδήποτε λάθος με το χουντικό νόμο Ορφανού μπορεί να μας οδηγήσει στη φυλακή για κάποιους μήνες.
Καταρχήν όσοι έχουν περάσει από τη διαδικασία της προσαγωγής ή σύλληψης, γνωρίζουν ότι ανεξαρτήτως χαρακτήρα, τα συναισθήματα που κυριαρχούν είναι ο φόβος και ο πανικός. Αυτό το ξέρουν καλά οι αστυνομικοί και οι ασφαλίτες και θα προσπαθήσουν να σε τρομάξουν με απειλές ή ξύλο με σκοπό να σου εκμαιεύσουν μια ομολογία στην αρχή της προσαγωγής ή σύλληψης, όπου οι αντιστάσεις σου είναι μειωμένες. Το πρώτο πράγμα λοιπόν που έχεις να κάνεις είναι να οπλιστείς με υπομονή και να προσπαθήσεις να καταπολεμήσεις το φόβο και τον πανικό. Όσο περνάει η ώρα και δεν έχεις ομολογήσει, ακόμα και αν είσαι ένοχος, πολλαπλασιάζονται οι πιθανότητες να τη σκαπουλάρεις. Εδώ πρέπει να επισημάνουμε το γεγονός ότι, ότι πεις γραπτά ή προφορικά αυτό θα δεχτεί το δικαστήριο και όχι αυτό που θα ισχυριστείς αργότερα με μια αλλαγμένη κατάθεση. Εκεί λοιπόν την έχουν πατήσει οι περισσότεροι οπαδοί μας, οι οποίοι είτε από φόβο είτε από τα γνωστά τερτίπια των αστυνομικών, υπέγραψαν μια κατάθεση όπου χαντάκωσαν τον εαυτό τους και έδεσαν τα χέρια των δικηγόρων τους. Γι αυτό, μην υπογράφετε τίποτα πριν μιλήστε με το δικηγόρο σας, έχετε αυτό το δικαίωμα.
Βασική επιδίωξη της ανάκρισης είναι να συλλέξει όσα περισσότερα στοιχεία μπορεί για την ενοχή ή την "ενοχή" κάποιου. Οι καλές ανακρίσεις για τους κατηγορούμενους είναι αυτές που δεν περιέχουν τίποτα. Αυτές που δεν δίνουν καμία πληροφορία για κανέναν. Αυτές που θα δώσουν την ευκαιρία να χτίσεις την υπερασπιστική σου γραμμή με καθαρό κεφάλι, μακριά από τις απειλές και τα αντριλίκια της αστυνομίας και πάντα με τη βοήθεια του δικηγόρου σου.
Το πρώτο πράγμα που κάνεις σε περίπτωση που συλληφθείς, είτε επ΄αυτοφώρο, είτε μετά από κάποιες μέρες, είναι να μάθεις αν κατηγορείσαι για κάτι. Στην αστυνομία μπορεί να σου πούνε ότι είσαι απλά "ύποπτος" και μετά να γίνεις ξαφνικά κατηγορούμενος. Αυτό δεν πρέπει να μας επηρεάζει καθόλου. Απαιτείς την παρουσία δικηγόρου με κάθε τρόπο, χωρίς βέβαια να γίνεις επιθετικός. Δικαιούσαι να κάνεις ένα τηλεφώνημα και το καλύτερο είναι να πάρεις κάποιον (π.χ. ένα έμπιστο φίλο) που ξέρεις ότι θα ειδοποιήσει εκτός από δικηγόρο και τα κατάλληλα άτομα.
Στο θέμα του τηλεφώνου πρέπει να δώσεις μεγάλη προσοχή ακόμα και αν πάρεις τους γονείς σου. Πρέπει να πεις γρήγορα και συνοπτικά αυτά που πρέπει, χωρίς να παραδέχεσαι τίποτα. Π.χ. "με πιάσανε στην Κλεάνθους και με κατηγορούνε ότι είχα μια τσάντα με 5 πυρσούς, είμαι στο τάδε τμήμα, ειδοποίησε ένα δικηγόρο να έρθει αμέσως". Δεν χρειάζεται να πεις ότι "έκανα αυτό", ούτε να σε πιάσει πολυλογία γιατί ότι λες στο τηλέφωνο μπορεί και θα χρησιμοποιηθεί εναντίον σου. Επίσης πρέπει να γνωρίζεις ότι η αστυνομία καταγράφει τα τηλέφωνα και θα μάθει με ποιον επικοινώνησες, οπότε αν έχεις κάνει κάτι "σοβαρό" μαζί με κάποιους άλλους, χρειάζεται να προσέξεις ποιον θα πάρεις τηλέφωνο.
Μέχρι να έρθει δικηγόρος δεν λες τίποτα, εκτός από τα στοιχεία της ταυτότητας σου, τα οποία υποχρεούσαι να δηλώσεις. Πέρα από τα στοιχεία της ταυτότητας σου, δεν λες τίποτα άλλο, δεν απαντάς ούτε σε ερωτήσεις του τύπου "Που δουλεύεις", "Έχεις αδέρφια". Θυμήσου ότι στην ερώτηση "που μένεις", λες τη διεύθυνση που είχες δηλώσει την πρώτη φορά που έβγαλες ταυτότητα, άσχετα αν τώρα μένεις αλλού. Διατηρείς μία ξεκάθαρη αρνητική στάση, δεν δέχεσαι να σε κεράσουν καφέ και δεν χάνεις την ψυχραιμία σου. Η αστυνομία μπορεί να μην επιτρέψει στο δικηγόρο σου να σε δει για πολλές ώρες, για να σε πιέσει ψυχολογικά και σου πάρει κατάθεση χωρίς αυτόν. Η στάση σου σε αυτή την περίπτωση είναι η εξής μία. "Δεν καταθέτω χωρίς το δικηγόρο μου".
Όταν και αν τελικά βρεθείς με το δικηγόρο σου, η στάση σου παραμένει ίδια. Δεν απολογείσαι και δεν λες κουβέντα στην αστυνομία. Ότι έχεις να πεις θα το πεις στο δικαστήριο και όχι στην αστυνομία. Αυτά είναι πολύ βασικά πράγματα και πρέπει να τα τηρήσεις κατά γράμμα. Δεν χρειάζεται να μασήσεις από απειλές των αστυνομικών ή από τις υποσχέσεις τους. Ούτε να πιστέψεις πως υπάρχει στο τμήμα κάποιος καλός κυριούλης αστυνομικός που θα είναι λιγότερο επιθετικός και ενδιαφέρεται για σένα, που "κατά βάθος είσαι καλό παιδί και άλλοι σε μπλέξανε". Η αστυνομία δεν νοιάζεται για σένα και το μόνο που θέλει είναι να σε τυλίξει σε μία κόλλα χαρτί και να σε στείλει στο δικαστήριο, έτοιμο για διακοπές σε κάποια φυλακή.
Είναι αρκετά πιθανό να πέσει και καμιά σφαλιάρα στην ανάκριση, ειδικά αν αρνείσαι να πεις οτιδήποτε. Αυτό είναι καλό σημάδι, σημαίνει πως τους έχεις εκνευρίσει καθώς δεν έχουν αρκετά στοιχεία για να σε δέσουν. Δεν υπάρχει λόγος να μασήσεις από το ξύλο. Αυτό κάποια στιγμή θα σταματήσει και πιστέψτε μας είναι προτιμότερο λίγο ξύλο από μερικούς μήνες φυλακή. Επίσης είναι πιθανό να σου πάρουν κατάθεση τα χαράματα, όταν ο οργανισμός του ανθρώπου είναι πιο ευάλωτος, ή σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί ένας ασφαλίτης (από τους χιλιάδες που κυκλοφορούν), να το παίξει αυτόπτης μάρτυρας που ντεμεκ σε αναγνώρισε. Ο στόχος τους παραμένει ο ίδιος, να σε κάνουν να μιλήσεις ή να "ομολογήσεις". Aρα και η στάση σου παραμένει η ίδια. Δεν λες κουβέντα.
Σε κάθε περίπτωση δεν υπογράφεις τίποτα. Τίποτα απολύτως, ούτε την έκθεση σύλληψης, ούτε την προανακριτική κατάθεση. Εδώ πρέπει να επισημάνουμε και κάτι ακόμα. Οι ανακριτές της αστυνομίας είναι ειδικοί στο να σε μπερδεύουν και να σε οδηγούν σε αντιφάσεις. Επομένως, είναι μαλακία που λέει και ο Ζαγοράκης να αρχίσεις να λες ιστορίες με μισά ψέματα ή μισές αλήθειες και το μόνο που θα πετύχεις είναι να χαντακώσεις τον εαυτό σου. Ακόμα και σε περίπτωση που σε πιάσουν να έχεις πάνω σου κάτι παράνομο έχεις το δικαίωμα και δεν πρέπει να πεις τίποτα. Έτσι μόνο θα διατηρήσεις όλες τις δυνατότητες υπεράσπισης σου.
Μία άλλη περίπτωση, είναι να σε συλλάβουν μαζί με κάποιους άλλους που μπορεί να τους ξέρεις ή όχι. Εδώ χρειάζεται πολύ προσοχή και το να μην πεις τίποτα είναι σημαντικό όχι μόνο για σένα, αλλά και για τους άλλους. Ο πρόλογος των αστυνομικών σε αυτή την περίπτωση είναι ο κλασικός. "Τα είπανε όλα οι άλλοι, σε δώσανε, άντε πεστα και εσύ, να διευκολύνεις τον εαυτό σου". Αυτό μπορεί να έχει συμβεί, αλλά μπορεί και όχι. Επομένως δεν χρειάζεται να ρισκάρεις και πρέπει να θυμάσαι ότι το να εμπιστεύεσαι αστυνομικό μέσα στο τμήμα είναι σαν να εμπιστεύεσαι πως δεν θα σε δαγκώσει λευκός καρχαρίας μετά από 8 μήνες δίαιτας.
Σε γενικές γραμμές πρέπει να γνωρίζεις ότι η αστυνομία πάντα ξέρει λιγότερα από αυτά που υποκρίνεται πως ξέρει. Όσο και αν ζορίσουν, όσο και αν σε φοβίσουν (γιατί και αυτό πιθανό είναι, άλλωστε παίζεις στο γήπεδο τους), όσο και αν σε πρήξουν ή σε απομονώσουν, πρέπει να διατηρήσεις τη σιωπή σου. Μην τους κάνεις τη χάρη να σε τυλίξουν γιατί ο μόνος χαμένος είσαι εσύ. Από εκεί και πέρα η αστυνομία θα σε οδηγήσει στον εισαγγελέα, μέσα σε 24 ώρες το αργότερο. Ο εισαγγελέας σου απαγγέλει κατηγορίες και έχει τις εξής δυνατότητες:
-) Να σε παραπέμψει σε τακτική δικάσιμο, οπότε μένεις ελεύθερος. Εδώ υποχρεούσαι να δηλώσεις μία διεύθυνση μόνιμης κατοικίας και πρέπει να πεις την αλήθεια γιατί εκεί θα σου έρθουν τα σχετικά χαρτιά.
-) Να διατάξει κύρια ανάκριση ή συμπλήρωση της προανάκρισης (σπάνιο ενδεχόμενο).
-) Να σε παραπέμψει να δικαστείς με την αυτόφωρη διαδικασία. Εδώ μπορεί να σου δώσει προθεσμία 3 μέρες για να ετοιμάσεις καλύτερα την υπεράσπιση σου. Κατά τη διάρκεια αυτής της προθεσμίας μπορεί να συνεχιστεί η κράτηση σου.
ΥΓ: Το παραπάνω κείμενο έχει συνταχθεί από άτομα που είχανε τις σχετικές εμπειρίες. Μπορεί κάποιοι δικοί σου που σε υπεραγαπάνε όπως π.χ. οι γονείς σου, η κοπελιά σου ή οι φίλοι σου να σε πιέσουν και να σε στείλουν σε άλλη κατεύθυνση, εσύ όμως πρέπει να τηρήσεις με ευλάβεια όσα γράψαμε πιο πάνω. Αυτά που γράψαμε δεν εγγυώνται την αθώωση σου, άλλωστε ο χουντικός νόμος Ορφανού προβλέπει δρακόντειες ποινές, αλλά σίγουρα δεν σε ενοχοποιούνε περισσότερο. Τις περισσότερες φορές το δικαστήριο δεν έχει κανένα ενοχοποιητικό στοιχείο εκτός από την απολογία σου στην αστυνομία. Μην τους κάνεις αυτό το δώρο.
ΥΓ2: ΜΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΕΤΕ ΤΙΠΟΤΑ, ΟΥΤΕ ΛΕΥΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ, ΕΧΕΤΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ.
